ΣΤΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΤΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ THEANDRITES: ΒΥΖΑΝΤΙΝΟΣ ΠΛΑΤΩΝΙΣΜΟΣ (284-1453)
ΘΕΡΑΠΕΥΟΝΤΑΣ ΤΟΝ ΑΝΘΡΩΠΟ: Η ΙΑΤΡΙΚΗ ΑΝΑΜΕΣΑ ΣΤΗΝ ΨΥΧΗ ΚΑΙ ΤΟ ΣΩΜΑ ΣΤΗ ΒΥΖΑΝΤΙΝΗ ΦΙΛΟΣΟΦΙΑ ΚΑΙ ΤΟΝ ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΟ ΠΛΑΤΩΝΙΣΜΟ
ΒΕΝΕΤΙΑ 15 -16 Οκτωβρίου 2020
Στο υπέρθυρο της εισόδου της βιβλιοθήκης της Αλεξάνδρειας υπήρχε η επιγραφή: «Ψυχῆς ἰατρεῖον», το νοσοκομείο της ψυχής. Αυτό το μήνυμα μετέδιδε την ιδέα ότι η φιλοσοφία είναι η ιατρική του πνεύματος. Η γιατρειά της ψυχής επιφέρει ανακούφιση και στο σώμα και ως εκ τούτου η φιλοσοφία γίνεται φάρμακο και για το σώμα. Ο μυστικός πατέρας του 7ου αιώνα Ιωάννης της Κλίμακος αναλύει πώς ένας γιατρός θεραπεύει τόσο την ψυχή όσο και το σώμα «Ἰατρός ἐστιν ὁ τὸ σῶμα καὶ τὴν ψυχὴν κεκτημένος ἄνοσον» (Γιατρός είναι αυτός που κάνει τόσο το σώμα όσο και την ψυχή υγιή)και η βυζαντινή εγκυκλοπαίδεια Σούδα περιγράφει πώς τα πάθη της ψυχής περνούν στο σώμα και εκείνα του σώματος περνούν στην ψυχή. Στη βυζαντινή φιλοσοφία και ειδικά στην πλατωνική παράδοση στην Ανατολική Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία (284-1453) συζητείται και προοδευτικά ενισχύεται η ιδέα του συνδέσμου μεταξύ ψυχής και σώματος. Ο Πλάτωνας είχε ήδη χρησιμοποιήσει την εικόνα της ιατρικής και των γιατρών επιχειρώντας να αποδείξει την ανάγκη της τεχνικής γνώσης για την εκτέλεση μιας δραστηριότητας, αλλά στην εποχή του ύστερου Νεοπλατωνισμού, η φιλοσοφία αποκτά μια σημαντική φυσικο-πνευματική όψη. Το συνέδριο θα ασχοληθεί με ερμηνείες στο πλαίσιο του χριστιανικού πλατωνισμού και της βυζαντινής φιλοσοφίας που εστιάζονται στη σχέση μεταξύ ψυχής και σώματος και την έννοια της ιατρικής της ψυχής και της φιλοσοφίας του σώματος και την αλληλεπίδραση μεταξύ του σωματικού και του ασώματου. Σύμβολο αυτού του συνδέσμου της ψυχής και του σώματος είναι το θαύμα του Ανιανού, που θεραπεύτηκε από τον Άγιο Μάρκο και παριστάνεται στην πρόσοψη και στο εσωτερικό της Μεγάλης Σχολής του Αγίου Μάρκου. Αυτή είναι η πρώτη πρωτοβουλία της Scuola Grande di San Marco και του Ελληνικού Ινστιτούτου μετά την υπογραφή της συμφωνίας συνεργασίας και διοργάνωσης ετήσιων εκδηλώσεων αφιερωμένων στη βυζαντινή φιλοσοφία και τον χριστιανικό πλατωνισμό. Η εν λόγω συμφωνία προβλέπει τη συνεργασία του εκδοτικoύ οίκου του Franciscan University (Steubenville Ohio) που θα δημοσιεύσει τα Πρακτικά της σειράς «Theandrites: Σπουδές στη Βυζαντινή Φιλοσοφία και τον Χριστιανικό Πλατωνισμό (284-1453)».
Πέμπτη 15 Οκτωβρίου 2020
Η ΙΑΤΡΙΚΗ ΚΑΙ Η ΒΥΖΑΝΤΙΝΗ ΦΙΛΟΣΟΦΙΑ
ΑΝΑΜΕΣΑ ΣΤΗΝ ΨΥΧΗ ΚΑΙ ΣΤΟ ΣΩΜΑ
ΣΤΗ SCUOLA GRANDE DI SAN MARCO
Διαδικτυακά στο κανάλι youtube, η διεύθυνση του οποίου αναρτάται στους ιστοτόπους www.scuolagrandesanmarco.it και
Giuseppe Dal Ben | Γενικός Διευθυντής της ULSS 3 SERENISSIMA
Mario Po’ | DIRETTORE DELLA SCUOLA GRANDE DI SAN MARCO
Εισαγωγή
HIH Prince Vladimir A. Gorshkov – Cantacuzène of Byzantium | Τιτουλάριος “Βασιλέας των Ρωμαίων και όλης της Οικουμένης”, ΕΠΙΚΕΦΑΛΗΣ ΤΟΥ ΑΥΤΟΚΡΑΤΟΡΙΚΟΥ ΟΙΚΟΥ ΤΩΝ ΚΑΝΤΑΚΟΥΖΗΝΩΝ, ΙΣΤΟΡΙΚΟΣ ΣΥΜΒΟΥΛΟΣ ΣΤΗ SCUOLA GRANDE DI SAN MARCO
Γενικό ιστορικό περίγραμμα (αγγλικά)
Sarah Wear | FRANCISCAN UNIVERSITY, USA
Γρηγόριος Νύσσης και Κύριλλος Αλεξανδρείας αναφορικά με τη θεραπευτική δύναμη της ευχαριστίας (αγγλικά)
Jonathan Greig | AUSTRIAN ACADEMY OF SCIENCES
Η ψυχή και η θέωση στον Πρόκλο, ο Νικόλαος της Μεθώνης και η παλαμική διένεξη (αγγλικά)
Michael Grifn | UNIVERSITY OF BRITISH COLUMBIA, CANADA
Οι αρετές του σώματος και της ψυχής στον Ολυμπιόδωρο Le virtù del corpo e dell’anima in Olimpiodoro(αγγλικά)
Giulio Fanti | UNIVERSITÀ DI PADOVA
Οι δύο φύσεις του Χριστού στη βυζαντινή νομισματική του εβδόμου αιώνα (ιταλικά)
István Perczel e András Kraf | CEU BUDAPEST, HUNGARY
Ο Ιωάννης ο Ιταλός για το σώμα και την ψυχή (αγγλικά)
Isabel Grimm | BAVARIAN ACADEMY OF SCIENCES
Βυζαντινός ιατροσοφισμός: η ιατρική φιλοσοφία του σώματος και της ψυχής (αγγλική)
Denis Robichaud | VILLA I TATTI, FIRENZE – NOTRE DAME UNIVERSITY
Φιτσίνο: ιατρός των ψυχών (αγγλικά)
16:00-18:00 ερωτήσεις στους εισηγητές διαδικτυακά (εγγραφή στον ιστότοπο: scuolagrandesanmarco@aulss3.veneto.it έως 10 Οκτωβρίου)
Παρασκευή 16 Οκτωβρίου 2020
Η ΙΑΤΡΙΚΗ ΑΝΑΜΕΣΑ ΣΤΗΝ ΨΥΧΗ ΚΑΙ ΤΟ ΣΩΜΑ.
ΑΠΟ ΤΟ ΚΑΚΟ ΣΤΗΝ ΑΡΡΩΣΤΙΑ:
Η ΒΥΖΑΝΤΙΝΗ ΑΝΤΙΛΗΨΗ
Στο ΕΛΛΛΗΝΙΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΒΥΖΑΝΤΙΝΩΝ ΚΑΙ ΜΕΤΑΒΥΖΑΝΤΙΝΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ
Διαδικτυακά στο κανάλι youtube, η διεύθυνση του οποίου αναρτάται στους ιστοτόπους https://istitutoellenico.org και
ΠΡΩΤΗ ΣΥΝΕΔΡΙΑΣΗ:
Προεδρεύων: Christos Arampatzis
9.50 Vasileios Koukousas | ΔΙΕΥΘΥΝΤΉΣ ΤΟΥ ΕΛΛΗΝΙΚΟΎ ΙΝΣΤΙΤΟΎΤΟΥ ΒΥΖΑΝΤΙΝΏΝ ΚΑΙ ΜΕΤΑΒΥΖΑΝΤΙΝΏΝ ΣΠΟΥΔΏΝ
Εισαγωγή (ελληνικά)
10.00 Χρήστος Γιανναράς|ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ
Το αίνιγμα του κακού στη βυζαντινή παράδοση. Οι φιλοσοφικοί και θεολογικοί όροι (ελληνικά)
10.20 Διονύσιος Σκλήρης |ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ
Γρηγόριος Νύσσης: Η αντίληψη της πνευματικής και φυσικής ασθένειας. Φιλοσοφικό και βιβλικό υπόβαθρο(αγγλικά)
10.40 Γεώργιος Ιωαννίδης| ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ
Ιωάννης Χρυσόστομος: Η σχέση μεταξύ της σωματικής και ψυχικής ασθένειας (αγγλικά)
11.00 Λάμπρος Αλεξόπουλος | ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ
Η φυσιολογία του πεπτικού συστήματος στη χριστιανική επιχειρηματολογία αναφορικά με την ανάσταση των σωμάτων.
Από τον Ωριγένη στον Αινεία της Γάζας (αγγλικά)
11.20 Λάμπρος Σιάσος | ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ
Το «μέγα μέλαν» και τα χρώματά του. Οι αντιφιλοσοφικές καταθέσεις περί κακού του Διονυσίου Αρεοπαγίτου και του Γρηγορίου Παλαμά (ελληνικά)
11.40 Βασίλειος Μπετσάκος | ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ
Η χρήση της φιλοσοφικής ορολογίας για την υπεράσπιση του βιβλικού νοήματος. Η περίπτωση του ΑγίουΣυμεών του Νέου Θεολόγου.
Η περίπτωση του Αγίου Μαξίμου του Ομολογητή (ελληνικά)
12.00-12.30 Ερωτήσεις
Διά λειμμα
ΔΕΥΤΕΡΗ ΣΥΝΕΔΡΙΑ
Προεδρεύων: Βασίλειος Κουκουσάς
15.00 Αναστασία Μπαγκαλά | ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ
Τα ελληνικά κείμενα του Ισαάκ του Σύρου και η φιλοσοφική ένδεια ως προς τον ορισμό του ανθρώπου: η ασθένεια του σώματος και της ψυχής (ελληνικά)
15.20 Βικτωρία Θεοδώρα N. Αχιλλέφ Γαϊτάνα | ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ
Η κριτική αντίληψη της ιατρικής επιστήμης στον Βασίλειο Καισαρείας (ελληνικά)
15.40 Χρήστος Αραμπατζής | ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ
Κακό και ασθένεια. Η περίπτωση του Αγίου Συμεών του Νέου Θεολόγου (ελληνικά)
16.00 Frederick Lauritzen | SCUOLA GRANDE DI SAN MARCO
Ιατρική και φιλοσοφία στη Χρονογραφία του Μιχαήλ Ψελλού (1018-1081) (αγγλικά)
16.20 Ιερόθεος Βλάχος | ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗΣ ΝΑΥΠΑΚΤΟΥ
Ο αμοιβαίος σύνδεσμος ηδονής και οδύνης (ελληνικά)
16.40-17.10 Ερωτήσεις
Πορίσματα: Frederick Lauritzen
Επιστημονική Επιτροπή
Mario Po’
Vasileios Koukousas
Sarah Wear
Frederick Lauritzen
Christos Arampatzis
POST PIÙ POPOLARI